180508. Vanaf Trade Post Crossroads rijden we naar Kayenta via Shonto. In Kayenta is een Burger King met koffie en redelijke wifi. Er is een vrij toegankelijk Navajo museum met een paar traditionele woningen, zoals een zweethut, Hogan voor vrouwen en een voor mannen
en de nodige infoborden. Altijd boeiend, en weer zijn er de nodige overeenkomsten met de Hopi te zien.
Na het postkantoor gezocht, gevonden en bezocht te hebben toeren we richting Monument Valley, een Navajo goudmijntje. Onderweg vallen de rotsformaties op waar een aantal Buttes tussen zitten. Vlak voor Mon.V. zijn een aantal grote Buttes te zien, indrukwekkende dingen.
Bij Monument Valley staat een rij auto’s voor het toegangskantoortje, druk dus. De Nationale pas is niet geldig maar per wagen $20 is te doen. Verderop staan op de parkeerplaats twee houten kiosken. Daar kun je een knollen- of 4Wdrive tour nemen. Echte Navajo prijzen, dat wel maar ja, we komen er voor en dus gaan we voor $100pp een 2,5u hotsavontuur morgenochtend om 9u. Wel even rekening houden met het -1u tijdsverschil!
Op het terras voor het Vis.Center staan twee Navajos, een in traditioneel kostuum en de ander niet, hun wat eentonig getrommel en gezang uit te dragen.
Ze staan pal voor een grote Butte zodat het een prachtplaatje is. Er voor staat een tip-mandje, uiteraard. Het Centrum bevat ook een Navajo museum, zodat we weer kunnen bijlezen en kijken.
De campground is prijzig, $40/n, zonder water en electra maar wel goede wifi (vlak bij het kantoortje) en een washroom met te weinig toiletten en douches. Het uitzicht op de bergketens is ruim, en de Buttes staan een stuk dichterbij. Tegen de avond is alles bezet, incl. de vele tentsites. Zelfs de camperplekken naast ons bevatten een tent.
Op de rand van het tentterrein staat een groepje fotografen druk te doen. Er blijken een Navajo krijger
en een drietal squaws in traditionele kledij als model te dienen. Fraaie uitmonstering! Maar als ik een foto wil maken, maken de fotografen herrie: Private! Need permit! Aanstellers, gewoon openbaar vertoon en ik loop niemand in de weg.
Aan de sterrenhemel zijn aanmerkelijk mer sterren te zien dan tot op nu. Mercurius en Venus zijn te zien, maar die zijn zo helder dat ze al voor echt donker zichtbaar zijn. De Andromeda blijkt achter de zon te zitten, en dus niet te zien.
Wat opvalt: opnieuw doet Google moeilijk op de tablet en wil niet doorkoppelen naar het startscherm voor wifi. Op de telefoon en pc gaat dat wel flitsend.
Beestjes en plantjes: ’s avonds vliegt er weer een vleermuis. De Raven maken verschillende geluiden en lijken soms wel gans te willen zijn.
180509. We zijn vroeg op, want we moeten de wagen verplaatsen voordat de 4wdrive begint. De weinige toiletten en douche zijn gelukkig vrij, dus dat schiet op. We zijn mooi op tijd bij het vertrekpunt.
Met gids en nog een passagier hebben we plek zat, heel wat beter dan die van de korte tour die allemaal stampvol zitten. Ze produceren ook hier veel stof, al die wagens en we rijden grotendeels ook de korte route.
De ervaring is meer dan dubbel, en lastig uit te leggen. We rijden door woon- en leefgebied met hun eigen bijzonderheden. De tour besteedt daar weinig aandacht aan. Praten met de chauffeur helpt en goed kijken ook. Dit dorre kurkdroge landschap brengt weinig kruiden voort. De Diné hebben die wel nodig en halen die dus elders. Af en toe loopt er een koe of een paard in zicht. (Goed kijken!)
Eén keer zagen boven op de kale bergtoppen een groep van een dertigtal helderwitte langharige schapen (geiten?) lopen, heel jammer dat de wagen doorreed en niet iets terug wilde. Er leven in dit barre gebied zo’n 14 families van show,
paardverhuur,
veeteelt en sieraden maken en verkopen.
Om hier een plaats af te spreken of te lokaliseren is zonder geolokatie voor ons onmogelijk. De Diné hebben voor elke plek een naam en een verhaal daarbij. Via mondelinge overlevering beklijft dat makkelijker. De namen zijn vaak aan ‘profiles’ (monument) gekoppeld. Elke stuk van een berg, kei, wand, holte, doorgang etc. kan ergens op lijken. Die gelijkenis wordt dan de naam er van, generatie na generatie.
Zo zien en passeren we bijv Dame met kind, Koning op stoel, Linker en Rechter handschoen (want=Mitten),
the 3 Rainsisters,
Olifant, Kameel annex Snoopy, Draak, Opperhoofd, Man on Horse, Big Hogan, Eye, Koe, Bison, Duim, Oor etc. Ook petroglyphen van nb. Anasazi worden zo gebruikt uiteraard.
Op de rommelige plaatsen waar ze wonen staan soms zelfs Hogans en zweethut. Zo alles beleven maakt diepe indruk omdat deze mensen dit nu nog steeds zo intens beleven, incl de stokoude ceremonies die daar bij horen. Voor mij is dit de eerste grote waarde van dit gebied.
Qua landschap maakt niet alleen de uitgestrekte vlaktes met wat bush er op en kale grond ertussen je nog meer onder de indruk, maar juist de Mesas, Buttes en keihopen stellen je voor een raadsel en aan het denken. Het zijn nl rechtopstaande torens waar complete verticale vlakken uitgevallen zijn of afgevallen zijn. Vaak zie je wat er af viel in dezelfde vorm maar in brokken er onder liggen.
De meest bizarre vormen resteren dan.
Maar het gekke is die verticale gelaagdheid. Dit, terwijl het gesteente van het hele Coloradoplateau hier uit zandduinsteen bestaat, dat in horizontale lagen is afgezet. Die moeten dus door plaatrimpelingen omhoog gedrukt en gekanteld zijn zodat ze rechtop staan per rimpel.
Erosie doet dan de rest en dat leidt tot de monumenten die Monument Valley wereldberoemd maken.
Desondanks blijf je met dat dubbele gevoel zitten. Rij je dit gebied niet in, maar langs dan zie de belangrijkste monumenten op enige afstand ook! Met een eigen auto mag je de hele drive rijden, maar niet de verlenging die wij er bij deden. Echter met RV etc. mag en kan het niet want dat ruineert je wagen. Dus ben je min of meer verplicht voor dat totaalgevoel die peperdure 4wheeldrive te doen.
Rijdend over de trail zie je een aantal karakteristieke monumenten telkens opnieuw, want die komen vaker in het blikveld. Anderen vallen niet zo op en vergen meer fantasie om ze als monument ‘die-en-die’ te herkennen, maar zijn qua beeldhouwwerk minder indringend. Prachtige vormen zijn er zat, overal.
Vooral wordt hier duidelijk dat nissen en holtes boven in of aan de zijkant door-eroderen, waarna er een brede rand of boog ontstaat die niet erodeert in hetzelfde tempo en zo een losstaande boog begint te vormen.
Uiteindelijk is het dan een ‘Bridge’.
Al die varianten zijn we tegengekomen, een staaltje natuurlijke beeldhouwkunde in alle facetten in één actueel landschap. Voor mij is dat de tweede grote waarde van Monument Valley. Mar denkt er in grote lijnen ook zo over.
We doen nog één bakkie plus 2 Pecan-taart. Dan rijden we richting Bluff, Goosnecks Stateparc.
zwerfuil 